ЭМЭГТЭЙ УДИРДАГЧДЫН ЗУУН АЙСУЙ...

Дэлхий дахинаа улс төрд эмэгтэйчүүдийн нөлөө, оролцоо өсөж байхад манай оронд л эсрэгээрээ... гэх гомдол улс төрд идэвхтэй оролцдог эмэгтэйчүүдээс маань нэг бус удаа сонсогддог. Үнэхээр доорх жагсаалтыг харахаар бүхэл бүтэн мянганы түүхэнд гарын таван хуруунд багтахуйц эмэгтэйчүүд төр засгийн эрх барьж байсан бол зуунаас зуунд дамжих бүрт эмэгтэй удирдагчдын тоо, томилогдох давтамж тун хурдтай өсч байгаа нь анзаарагдана.


Анзаарахад арлын болон жижиг улс орнуудад эмэгтэй удирдагчид сонгогдон томилогдох нь нилээн түгээмэл байхын зэрэгцээ нэг удаад эмэгтэй хүнээр удирдуулсан улс орон дараа дахин үүнийгээ уламжлал болгон заншдаг болтой гэж ажигласан болно.

Янз бүрийн эх сурвалжуудаас авсан эмэгтэй удирдагчдын жагсаалтад Монгол хүний нэр байгаагүй тул нийтлэлчийн зүгээс Мандухай хатны нэрийг өөрийн дураар нэмснээс гадна богино хугацаанд засаг барьсан өөр олон эмэгтэйчүүдийн нэр орхигдсон болохыг хэлэх нь зүйтэй.

За тэгээд уг жагсаалтыг бариад бусад улс оронд ямар байгааг жишиж харуулаад, давтаад байвал Монгол хүний барьцамтгай атаархуу занг хөдөлгөөд нэг байтугай эмэгтэй удирдагчдыг гаргаад ирж болох юм аа гэж...

Дэлхийн эмэгтэй удирдагчид

Нэр                                              Албан тушаал                         Төрийн эрх барьсан хугацаа

Эртний үе

1. Хатшепсут                   Эртний Египетийн фараон                                МЭӨ 1503-1482 он

2. Саба                              Аравын хаанчлалын домогт Хатан хаан        МЭӨ 10-р зуун

3. Семирамида                 Ассири, Вавилоны Хатан хаан                        МЭӨ 810-805 он

4. Клеопатра                    Эртний Египетийн Хатан хаан                          МЭӨ 69-30 он

Дундад зуун

1. Ирина                            Византын Хатан хаан                                      797-803 он

2. Ольга                            Киевийн оросын Хатан                                    945-960 он

3. Зоя                                Византын Хатан хаан                                       978-1050 он

4. Матильда                      Английн Хатан хаан                                         1141 он

5. Тамара                         Гүржийн Хатан                                                  1184-1213 он

6. Мария I                         Английн Хатан хаан                                          1516-1558 он

7. Изабелла                     Францын Хатан хаан                                        1371-1435 он

8. Жоанна Бофор           Шотландын Хатан хаан                                   1404-1445 он

9. Мандухай                    Монголын хаант улсын Хатан                         1467-1470 он

10.  Елизавета I              Английн Хатан хаан                                         1558-1603 он

11. Стюарт Мария I        Шотланд, Францын Хатан хаан                      1542-1587 он

12. Сююмбике                Казаний хант улсын удирдагч                        1549-1551 он

13.Зинга Мбанди             Анголын удирдагч                                          1582-1663 он

Шинэ үеийн түүх   

1. Екатерина I                       Оросын Хатан хаан                                1725-1727 он

2. Анна Иоанновна             Оросын Хатан хаан                                1703-1740 он

3. Мария Терезия                 Унгар, Богеми, Австри, Ариун Ромын Хатан хаан 1740-1780 он

4.Анна Леопольовна           Оросын Хатан                                         1740-1741 он

5. Елизавета Петровна      Оросын Хатан хаан                                 1741-1761 он

6. Екатерина II                      Оросын Хатан хаан                                1762-1796 он

XX зуун

1. Виктория                     Их Британий Хатан хаан                            1837-1901 он

2. Цыси                            Манж чин гүрний Хатан хаан                      1861-1908 он

3. Лилиуокалани             Хавайн сүүлчийн Хатан хаан                    1891-1893 он

4. Мария Адельгейда     Люксембургийн их гүн                                 1912-1919 он

5. Заудиту                     Эфиопын Хатан хаан                                    1916-1930 ОН

6. Шарлотта                  Люксембургийн их гүн                                  1945-1964 он

7. Елизавета II              Их Британий Хатан хаан                              1952 оноос хойш

8. Сиримаво Бандаранаике   Цейлон буюу Шри-Ланкын Ерөнхий сайд  1960-2000 он

9. Индра Ганди           Энэтхэгийн Ерөнхий сайд                              1966-1984 он

10. Сун Цинлин           БНХАУ-ын даргын үүрэг гүйцэтгэгч              1968-1972 он

11.Голда Меир            Израилийн Ерөнхий сайд                               1969-1974 он

12. Маргрете II            Данийн Хатан хаан                                         1972 оноос хойш

13. Мария Эстила де Перон   Аргентины Ерөнхийлөгч                    1974-1976 он

14. Маргарет Тэтчер  Их Британий Ерөнхий сайд                           1979-1990 он

15. Беатрикс              Нидерландын Хатан хаан                               1980 оноос хойш

16. Вигдис Финнбогадоттир   Исландын Ерөнхийлөгч                    1980-1992 он

17. Гру Харлем Брундтланд       Норвегийн Ерөнхий сайд              1981-1996 он

18. Агата Барбара        Мальтийн Ерөнхийлөгч                               1982-198 он

19. Жанна Матильда Сове       Канадын ерөнхий захирагч              1984-1990 он

20. Корасон Акино         Филиппиний Ерөнхийлөгч                          1986-1992 он

21. Беназир Бхутто      Пакистаны Ерөнхий сайд                             1988-1996 он

22. Кетрин Анна Тизард-Маклин   Шинэ Зеландын Ерөнхий захирагч  1990-1996 он

23. Сабина Бергман-Поль       БНАГУ-ын Төрийн зөвлөлйн дарга      1990 он

24. Виолетта Торрес де Чаморро      Никарагуагийн Ерөнхийлөгч     1990-1997 он

25. Мэри Робинсон             Ирландын Ерөнхийлөгч                         1990-1997 он

26. Ким Кэмпбэлл              Канадын Ерөнхий сайд                          1993 он

27. Агата Увилингиймана   Руандын Ерөнхий сайд                          1993-1994 он

28. Женни Шипли               Шинэ Зеландын Ерөнхий сайд               1997-1999 он

XXI зуун

1. Халеда Зия Рахман        Бангладешийн Ерөнхий сайд                   1991-2006 он

2. Чандрика Кумаратунге   Шри-Ланкийн Ерөнхийлөгч                   1994-2005 он

3. Мэри Макэлис                Ирландын Ерөнхийлөгч                             1997 оноос хойш

4. Хасина Авами Вазед    Бангладешийн Ерөнхий сайд                     1996 оноос хойш

5. Рут Дрейфус                 Швейцарын Холбооны Ерөнхийлөгч         1999-2000 он

6. Мирейя Москосо           Панамын Ерөнхийлөгч                                1999-2004 он

7. Адриен Кларксон         Канадын Ерөнхий захирагч                          1999-2005 он

8. Хелен Элизабет Кларк    Шинэ Зеландын Ерөнхий сайд               1999-2008 он

9. Вайра Вике Фрейберга          Латвийн Ерөнхийлөгч                       1999-2007 он

10. Тарья Халонен             Финляндын Ерөнхийлөгч                         2000 оноос хойш

11. Глория Макапагал Арройо  Филиппиний Ерөнхийлөгч            2001 оноос хойш

12. Мегавати Сукарнопутри      Индонезийн Ерөнхийлөгч               2001-2004 он

13. Сильвия Картрайт      Шинэ Зеландын Ерөнхий захираг            2001-2006 он

14. Наташа Митич        Сербийн Ерөнхийлөгчийн үүрэг гүйцэтгэгч   2002-2004 он

15. Микаэль Жан        Канадын Ерөнхий захирагч                            2005-2010 он

16. Ангела Меркель       Германы Канцлер                                       2005 оноос хойш

17. Юлия Тимошенко      Украины Ерөнхий сайд                             2005-2010 он

18. Элен Жонсон-Серлиф   Либерийн Ерөнхийлөгч                        2006 оноос хойш

19. Мишель Бачелет        Чилийн Ерөнхийлөгч                                 2006 оноос хойш

20.  Хан Мүн Сук            БНСУ-ын Ерөнхий сайд                              2006-2007 он

21. Поршия Симпсон-Миллер   Ямайкийн Ерөнхий сайд              2006-2007 он

22.  Мишлин Кальми-Рей     Швейцарийн Холбооны Ерөнхийлөгч      2007-2008 он

23. Пратибха Патил         Энэтхэгийн Ерөнхийлөгч                           2007 оноос хойш

24. Кристина Киршнер     Аргентины Ерөнхийлөгч                            2007 оноос хойш

25. Мишель Пьер Луи    Гаитийн Ерөнхий сайд                                  2008 он

26. Зинаида Гречаная   Молдавын Ерөнхий сайд                              2008-2009 он

27. Квентин Луиза Брюс   Австралийн Ерөнхий захирагч                2008 оноос

28. Йоханна Сигурдардоттир    Исландын Ерөнхий сайд                 2009 оноос

29.  Ядранка Косор         Хорватын Ерөнхий сайд                            2009 оноос

30.  Даля Грибаускайте       Литвийн ерөнхийлөгч                           2009 оноос

31.  Роза Отунбаева         Киргизийн Ерөнхийлөгч                            2010 оноос

32.  Ивета Радичова       Словакийн Ерөнхий сайд                            2010 оноос

33.  Жулия Гиллард         Австралийн Ерөнхий сайд                        2010 оноос

34. Дилма Вана Руссефф   Бразилийн Ерөнхийлөгч                         2010 оноос